You are using an outdated browser. For a faster, safer browsing experience, upgrade for free today.

PHS School Thinking...

Câu chuyện mở trường: TỪ CẨM TOẠI – AN PHƯỚC ĐẾN THÁI BÌNH DƯƠNG


  • Th12 11, 2025
  • đã xem 69 lần

Câu chuyện mở trường: TỪ CẨM TOẠI - AN PHƯỚC ĐẾN THÁI BÌNH DƯƠNG

Ông Lâm Quang Tự – Ông Nghè Lâm

Câu chuyện mở trường: TỪ CẨM TOẠI – AN PHƯỚC ĐẾN THÁI BÌNH DƯƠNG

Ông cố của tôi – ông nội của má tôi là Lâm Quang Tự, sinh năm 1884 ở làng Cẩm Toại, huyện Hòa Vang, nay thuộc thành phố Đà Nẵng. Ông đỗ hai khoa Tú tài Nho học, được phong Hàn lâm viện kiêm bộ, làm Thừa phái ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Phú yên. Ông thường được gọi là ông Nghè Lâm. Ông là trưởng nam của cụ tú Lâm Hữu Mẫn – người thành lập trường Tư thục Cẩm Toại ( sau này là An Phước) năm 1888. Cụ tú nguyên là Bang tá Tỉnh ủy của Nghĩa hội Quảng Nam.

Năm 1908 ông Nghè Lâm được cha giao lại trường Cẩm Toại. Theo phong trào Duy Tân, ông chuyển qua dạy chữ Quốc ngữ, dần đưa vào giảng dạy các môn Toán, Sử ký, Địa dư, Cách trí, Thủ công, võ nghệ… Trường còn tổ chức diễn thuyết, bình văn, trao đổi thời sự…Ông là thầy giáo đầu tiên của trường và mời các thầy cô tân học về giảng dạy.

Ngày đó, Đông kinh nghĩa thục ở phía Bắc đã bị đóng cửa. Thực dân Pháp ra sức đàn áp Phong trào Duy Tân. Nhiều trường tân học bị ngưng hoạt động. Ông Nghè Lâm cũng phải di chuyển nhiều nơi để tránh bị truy lùng nhưng trường Cẩm Toại vẫn được địa phương và nhân dân ủng hộ, trợ giúp duy trì hoạt động.

Năm 1928, do được Tổng An Phước đề đạt, trường Cẩm Toại trở thành trường công lập có tên École Cantonale D’An Phước – trường Tổng An Phước. Năm 1939 trường xây dựng chương trình tiểu học và mang tên Tiểu học An Phước cho tới ngày nay.

Từ mục tiêu ban đầu là xây dựng một trường nghĩa thục, vừa dạy chữ, vừa trau dồi lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, ông Nghè Lâm cùng các thầy cô đã đào tạo nhiều thế hệ trí thức yêu nước, nhiều người tham gia các công cuộc giải phóng dân tộc. Gia tộc Lâm cũng phát triển mạnh mẽ, con cháu ông đều là trí thức yêu nước và đặc biệt là có rất nhiều nhà giáo. Riêng gia đình ông ngoại của tôi có 6 người con thì 4 người là nhà giáo. Đến đời chắt là chúng tôi thì còn ít nhà giáo thôi.

Ngày còn nhỏ xíu, khi nghỉ hè ở quê hương Đà Nẵng, tôi được ông ngoại cho xem bản gia phả thật lớn do ông viết, vẽ bằng tay. Chữ ông rất đẹp, và tôi được rà bàn tay nhỏ trên từng nhánh “cây” đến các cố, ông, bà, ba, má, cậu, dì…. và tên của mình. Những câu chuyện của dòng tộc miên man suốt những năm tuổi thơ. Các cậu, dì và má của tôi kể chuyện rất hay và theo lẽ tự nhiên, tôi cũng theo nghề sư phạm.

Năm 2006 khi mở trường Trung học phổ thông Tư thục Thái Bình Dương, tôi chỉ có mục tiêu nhỏ bé là mở trường cho con mình học. Thật sự lúc đó tôi không nghĩ cao đẹp được như ông cố, nhưng có gì đó trong truyền thống gia đình khiến tôi quyết định mở cho học sinh một môi trường học tập tiên tiến nhưng không mất nhiều chi phí. Cũng như An Phước, trường tôi mở thêm bậc tiểu học mấy năm sau, và có tên đầy đủ là Trường tiểu học, THCS và THPT Thái Bình Dương ( Pacific Primary and High School – PHS).

Khoảng cách 100 năm có là gì, khi mà trường Cẩm Toại đã có chương trình giáo dục rất đầy đủ như chương trình mà tôi học Đông, học Tây đem về. Ông cố đã có ngoại khóa, thuyết trình, thảo luận…những hoạt động mà chính thế hệ chúng tôi lại không được học ở trường phổ thông. Trong chương trình giáo dục của PHS tôi cũng chú trọng dạy làm người, dạy học sinh yêu nước, yêu dân tộc… Tôi cũng học ông cố tuyển chọn những giáo viên nhân viên cùng tâm huyết với mình để đồng hành và phát triển.

Từ Cẩm Toại – An Phước đến Thái Bình Dương là tinh thần khuyến học, tân học, yêu nước… truyền qua nhiều thế hệ mà chúng tôi được thừa hưởng, gìn giữ và truyền lại cho đời sau.

Câu chuyện mở trường: TỪ CẨM TOẠI - AN PHƯỚC ĐẾN THÁI BÌNH DƯƠNG

TƯỢNG NHÀ GIÁO LÂM QUANG TỰ – Ông Nghè Lâm tại ngôi trường do ông sáng lập – trường Tiểu học An Phước.

Câu chuyện mở trường: TỪ CẨM TOẠI - AN PHƯỚC ĐẾN THÁI BÌNH DƯƠNG

Hình ảnh trường An Phước ngày nay

Tác giả
PHS School
PHS School

Trường tiểu học, trung học cơ sở & trung học phổ thông Thái Bình Dương là trường song ngữ Việt - Anh được tổ chức hoạt động theo tiêu chuẩn Quốc tế nhằm phát triển các năng lực then chốt, giúp học sinh hòa nhập với các nền giáo dục tiên tiến toàn cầu và phát triển tối đa năng lực cá nhân.